Komil inson konsepsiyasi
Dating > Komil inson konsepsiyasi
Download links: → Komil inson konsepsiyasi → Komil inson konsepsiyasi
Kant tomonidan ilmiy asoslab berildi. Xudo yaratgan maxluqotlar, tabiat va hayvonlarni sevish bu Xudoni ham sevish degani. Uning fikricha, sotsiologiyaning predmeti ijtimoiy hodisalarning mohiyatidir».
Umumiy fikrga kishilarni ongli ravishda yondashishlarini da'vat etadi. Kant tomonidan ilmiy asoslab berildi. Bu kitobchani tayyorlash jarayonida I. Buyuk hajga ilgari nari borsa besh-olti kishi borardi. Nima uchun yurtimizdan Xorazmiydek, Imom Buxoriydek, Forobiydek, Beruniydek, Ibn Sinodek buyuk allomalar yetishib chiqqan? Weʼve developed a service called that has been specially designed to handle such requests. Frankfurt maktabi vakillaridan biri G.
Ular hali kimga va nima uchun xizmat qilayotganligini ham anglab yetishmagan edi. It might be worth checking your computer for viruses with an antivirus utility such as from «Dr.
- Bunday intellektual madaniyat tarixi kimda bor?
Sotsiologik maktablar va ularning asosiy bosqichlari. Sotsiologiyani fan sifatida oldingi ma'ruzamizda tasavvur etgan edik. Sotsiologiya fan sifatida qachon vujudga keldi? Antik dunyoning «oltin davri». Bu maktab vakillarining falsafiy qarashlari sizga falsafa kursidan yaxshi tanish. FALES — , jamiyat va tabiatning asosini dastlabki tarkibiy modda hisoblangan suv omili tashkil etadi. Tabiatdagi barcha narsalar suv ishtirokida yuzaga kelganligi sababli ularning hammasida jon bor. Uning ana shu goyasi tabiat va jamiyatga insoniy yondashuvning shakllanishiga xizmat kilgan. ANAKSIMEN — u olamni asosini havo tashkil etadi deb hisoblaydi. Uning fikricha havoning tabiatda yigilishi va siqilishi natijasida suv, tuproq, tosh va olovdan iborat zaruriy qismlar yuzaga keladi. Anaksimen nazarida xavo-dunyoni urab turgan nafas bulib, jamiki narsalarga uz ta'sirini utkazib turadi deb xisoblaydi. Bu bosqichga Geraklit, Parmenid, Zenon, Empedokl, Anaksagor, Protagor, Georgiylarni kiritish mumkin. GERAKLIT — uning fikricha, xamma narsalar tabiatda faqat bitta narsadan yaralgan va shu birlamchi narsaga albatta qaytadi. Bu asosni u «olov» deb xisoblaydi. EMPEDOKL — u barcha narsa va hodisalarni, ilm va ma'rifatning vazifalarini asoslab berdi. Antik dunyoning «oltin davri» da Sokrat, Levkipp, Demokrit, Platon va Aristotellarni kirtish mumkin. Inson faoliyati uning yaxshilik, savob, oriyat, insof haqidagi tushunchalari mazmunidan iborat. Ammo bizgacha ulardan juda kami etib kelgan. Uning asosiy asarlarini uning shogirdlari yozib olishgan. U yaratgan ta'limot xam Prezidentimiz I. Bu kuchlar urtasidagi kurash, ijtimoiy jarayonlarni yondashuv orqali hal etish uchun turli oqimlar vujudga kelgan. Sharq sotsiologiyasida Xitoy mutafakkirlarining qarashlari muxim axamiyat kasb etadi. Xitoyda bizga ma'lumki kuchli imperiyalar tarkib topgan. Uning asarlarida kuproq kosmologiya masalalari urin olgan. Hukmdor va fuqarolararo munosabatlar. Movaraunnahr hududida yashagan mutafakkirlarning ijtimoiy qarashlari ham e'tiborga molikdir. Ayniqsa, Abu Mansur al-Moturidiyning xizmatlari beqiyos. Inson shaxsi va mavqei masalasi, uni turli ijtimoiy-siyosiy, diniy tazyiqlardan himoya qiluvchi konsepsiyasi muhim ahamiyat kasb etadi. Bu konsepsiya murosaviy muvozanat konsepsiyasi deb atalib, unda islomni anglash, ijtimoiy-siyosiy muxit, xalq turmushi, mintalitet va insoniy yondashuvlar sintezi deb baxolashimiz mumkin. U jamoa va jamiyatni moxiyatan asoslab berishga xarakat qiladi. Umumiy fikrga kishilarni ongli ravishda yondashishlarini da'vat etadi. U murosaviy muvozanat konsepsiyasini ishlab chiqqan. «Mineralogiya» asarining muqaddimasida , erdagi burchi, oliyjanobligi, shuningdek jamiyat xayoti, ijtimoiy adolat tugrisidagi qimmatli fikrlarni bayon etgan. «Etnosotsiologiya — etnos — millat, logos - ta'limot». Alloma tasavvuf falsafasi va tasavvufiy axloqshunoslikka doir asarlar ham yozgan. U shuning uchun ham «Shayx-ur-Rais» ya'ni shayxlarning raisi degan nom olgani bejiz emas. Yanada oddiyroq qilib aytganda, dunyo kamoloti uchun jamiyatdagi yashaydigan odamlar erkin faoliyat qilishlari lozim. U yana inson taqdiri masalasi bilan ham qiziqqan. Temuriylar davri ilm — fan va madaniyat taraqqiyotining oltin davri sifatida hanuzgacha jahonni hayratga solib kelmoqda. Alisher Navoiy ijtimoiy guruh va tabaqalarga tavsif beradi va ularning qaysi biri yaxshi yoki yomon, qaysi biri insoniylikka, xalqqa, mamlakatga foydali yoki zararli ekanligini bayon etadi. Bu sotsiologik tavsiflashdan maqsad, ularning ijtimoiy foydalilik darajalarini oshirish ekanligini sezib olish qiyin emas. Bu asarni turkiy xalqlarning axloqiy, ijtimoiy qomusi deb atashimiz mumkin. Kitobda ezgulik va yovuzlik, halollik va haromlik singari tushunchalar obrazli qilib, misralarda, maqollarda ochib berilgan. U jamiyatning ezgu odami haqida fikr bildirdi. Yusuf Xos Hojib til va dil birligini xam talqin etadi. Jamiyat — aql — zakovot orqali rivojlanadi deb ta'kidlaydi. UsSotsiologiyani falsafa fani kabi donishmandlik fani deb e'tirof etadi. U ijtimoiy tabaqalarni xususiyatlarini, mavjud ijtimoiy tuzum, ma'naviy-moddiy hayot jarayonlarini keng tadqiq qiladi. Davlat tuzumi qurilishi haqida ham batafsil ma'lumotlar beradi. XIX asrda Garbiy Yevropa mamlakatlarida ijtimoiy-siyosiy ahvol notinch edi. Fransiya, Angliya mamlakatlari ijtimoiy munosabatlarda keskin ziddiyatlar vujudga kelgan edi. Fransuz faylasufi Ogyust Kont 1798 - 1857. Kont uz t'minotini pozitiv, ya'ni ilmiy asoslangan falsafa deb baxoladi. Unda ijtimoiy institutlar oila, davlat, din kabilar tadqiq etiladi. Sotsial dinamikada esa O. Kant ijtimoiy progress rivojlanishini nazarda tutib, u jamiyatning ma'naviy va aqliy rivoji insoniyat taraqqiyotining hal qiluvchi omili deb, qaraydi. Kantning sotsiologiya sohasidaga xizmati shundaki, u dasturlar va metodlarni aniqlab olgan. Uning fikricha, sotsiologiyaning predmeti ijtimoiy hodisalarning mohiyatidir». Aynan shu konun ham o. Kant tomonidan ilmiy asoslab berildi. Klassik sotsiologiyaning , fransuz sotsiologi E. «Sotsiologiya — deb yozadi E. «Dastavval har bir sotsial jarayonni muhim ichki sotsial tuzilishini tashkil etadigan muhitni topish kerak» - deydi u. Mana shu ikkita ijtimoiy aloqalar E. Veber sotsial bilishning asosiy quroli «ideal tip» xisoblaydi. Stratifikasiyaning yana ikki muhim jihatini ajratadi. Biriga u status mavqe deb, ikkinchisiga — partiya deb nom beradi. Veber xulq va ijtimoiy harakatlarni asosiy turlarini ajratib, asoslashga harakat qilgan. Uning fikricha, odamning psihologik taraqqiyoti kuchli zuriqishlar bilan kechadi. U 4-5 yoshga, bolalar kattalarning va ota-onalarning doimiy ishtirokisiz ham kengroq ijtimoiy olamga chiqa boshlaydigan davrga alohida e'tibor qaratadi. Bu davrni Freyd shakllangan bosqichi, deb ataydi. Freydning qizlar rivoji haqidagi tasavvurlari kamroq tadqiq qilingan. U XX asrning eng yirik mutafakkirlaridan biri edi. Sotsiologiyaning noklassik tili nemis sotsiologi T. Zimmelning fikricha — xususiy ijtimoiy fanlarning bilish nazariyasidir». Shuning uchun, biz har qanday ikki bir xil ijtimoiy sharoitda mutlaqo boshqa-boshqa hodisalarni keltirib chiqaradigan kuchni bila olmaymiz». Emperik sotsiologik tadqiqotlarga ehtiyoj ijtimoiy tarixiy talabdir. Shnets nomi bilan bogliq. Bixeviorizm sotsiologiyaning emperik usullariga katta ahamiyat beradi. Sotsiologiya fani rivojida bixeviorizm katta ahamiyat kasb etadi. Bixeviorizm metodologiyasidan tashqari yana Parsons va Mertonlarning tarkibiy — funksional taxlil maktabi metodologiyasi ham muhim ahamiyat kasb etdi. U sistema tushunchasini ijtimoiy yaxlitlikning turli darajasidagi harakatning natijasi sifatida ishlab chiqishga intiladi. Bu metodni yanada takomillashtirib rivojlantirgan olim bu R. U «disfunksiya» tushunchalarini joriy etadi va buning natijasida sotsial tahlili yanada chuqurlashib bordi. Yangi umumiy yondashish yaratish uchun sistema — funksional maktablar sotsiologiyaning barcha yutuqlarini qaytadan tahlil qilib chiqadilar, chunki harakatning umumiy analitik nazariy sistemasini yaratish sotsial voqelikni barcha turli-tumanligini qamrab olishlikni taqazo etadi. Shuningdek, , sistemalik va struktor yondashishlar vujudga keldi. Merton fikricha, har qanday hodisani sotsiologik jihatdan tushuntirishning ma'lum qismi ijtimoiy institutlar va kishilik faoliyatining yashirin funksiyalarini ochishdan iboratdir. Xususan bixeviorizm, fenomenologiya, emperik kabi maktablar, bulardan tashqari yana biz realistik yunalishlar vakillari U. Umumsotsiologik fundamental metod roliga fenomenologiya va realistik yondashuvlar da'vogarlik qilayaptilar. Masalan, insonning harakatlari, intilishlari, rejalari va boshqa omillardir. Frankfurt maktabi vakillaridan biri G.
Last updated